Bir uluslararası hükümet dışı örgüt olan Oxfam, dünyada zenginlik ve gelir dağılımı eşitsizliği ile ilgili önemli bilgiler içeren yıllık raporunu 20 Ocak 2020 tarihinde yayımlamıştır. Söz konusu raporda, artık kontrolden çıkmış olan ekonomik eşitsizliğin cinsiyetçi ve adaletsiz bir sistem temeline oturtulduğundan bahsedilmektedir. Ayrıca raporda, dünya ekonomisinin zirvesinde inanılmaz derecede zengin bir azınlığın olduğundan ve bu azınlığın zenginliğinin, bu azınlık çaba göstermeden veya topluma bir şey katmadan bile, zaman ilerledikçe üslü bir biçimde artmaya devam ettiğinden ve edeceğinden söz edilmektedir.
Bu raporda öne çıkan bilgiler şöyledir:
- 2019 yılı verilerine göre tüm dünyadaki 2153 milyarder, dünyanın en fakir 4,6 milyar insanından daha fazla zenginliği elinde bulundurmaktadır.
- Dünyanın en zengin %1’lik nüfusunun elindeki toplam zenginlik, dünyadaki en fakir 6,9 milyar kişinin elinde bulunan toplam zenginliğin iki katından daha fazladır.[1]
- Eğer bir kişi piramitlerin inşa edildiği dönemlerden başlayarak günümüze kadar kenara her gün 10 bin dolar koymuş olsaydı, bu kişi bugün, günümüzdeki en zengin beş kişinin sahip olduğu zenginliğin ortalamasının yalnızca beşte birine sahip olabilirdi.
- Eğer bugün herkesin zenginliği 100 dolarlık banknotlar hâlinde üst üste konmuş olsaydı ve herkes bu zenginliğinin üzerinde oturuyor olsaydı, insanlığın büyük bir kısmı yerde oturuyor olurdu. Böyle bir durumda zengin bir ülkenin orta gelirli bir vatandaşı, bir sandalye yüksekliğinde oturuyor olurdu. Yine aynı durumda, dünyanın en zengin iki kişisi o kadar yükselirlerdi ki uzaya çıkmış olurlardı.
Raporda, kesin ve kararlı önlemler alınmadığı sürece bu zengin-fakir farkının zamanla daha da açılacağından bahsedilmektedir. Ayrıca, insan odaklı ve yalnızca seçkin bir kesime değil, herkese hizmet eden bir ekonomik modelin bulunması gerektiğine de değinilmektedir.
Söz konusu rapor, zengin-fakir farkının azaltılması için “zenginlerin vergilendirilmesi” fikrini birkaç kez öne sürmektedir. Raporda “eğer dünyanın en zengin %1’lik nüfusunun varlığına yalnızca %0,5 daha fazla vergi uygulanmış olsaydı, elde edilen bu gelir sayesinde 10 yıl içerisinde pek çok sektörde toplamda 117 milyon kişiye istihdam sağlanabileceğinden” söz edilmektedir.
Bu fikir her ne kadar ekonomistler tarafından tartışılıyor olsa da bazı zengin insanlar, bu fikri mantıklı bulduklarını başlattıkları “Milyonerler Yabalara Karşı (Millionaires Against Pitchforks)” hareketi ile göstermişlerdir. İlerleyen dönemlerde hükümetlerin bu zengin-fakir farkının kapatılması için bir şeyler yapıp yapmayacağını ise bize zaman gösterecektir.
[1] Dünya Bankası’nın (The World Bank) 2015 yılı tahminlerine göre, dünya nüfusunun %25’inden fazlası günlük 3,20 dolarlık gelir ile yaşarken neredeyse yarısı da günlük 5,50 doların altında bir gelir ile yaşamaktadır.