Dünya üzerinde kara parçalarına ve beşerî yaşama en uzak olan noktaya “Nemo Noktası” adı verilmiştir. Nemo Noktası, en yakınındaki kara parçalarına[1] yaklaşık 1.600km uzaklıktadır. Söz konusu noktanın “üzerinde yaşanan” en yakın kara parçalarına uzaklığı ise yaklaşık 2.700km kadardır.
1992 yılında Hırvat-Kanadalı harita mühendisi Hrvoje Lukatela tarafından tespit edilen bu noktanın etrafında Pasifik Oktanusu’ndan başka bir şey yoktur. Bu nedenle de bu noktaya Latincede “hiç kimse” anlamına gelen “nemo” adı verilmiştir.[2] Söz konusu noktanın tespit edilmesinin 1992 gibi geç bir tarihe kalmasının nedeni ise teknolojik yetersizliktir. Sonuçta Hrvoje Lukatela, herhangi bir okyanusa açılmaya gerek bile duymadan, karada oturduğu yerde, yalnızca teknolojiden faydalanarak Nemo Noktası’nı tespit etmiştir.
Dünya üzerindeki kara parçalarına aşırı derecede uzak olan Nemo Noktası’nın, kendisine dikey olarak yalnızca 416km uzaklıkta bulunan Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki insanlara, dünya üzerindeki insanlardan çok daha yakın olduğu belirtilmektedir.
Nemo Noktası’nın deniz canlıları açısından da fakir bir bölge, hatta en fakir bölge olduğu söylenmektedir. Bunun birinci nedeni Nemo Noktası’nın Güney Amerika kıtası ile Avustralya kıtası arasında bulunan Güney Pasifik Girdabı (South Pacific Gyre) içerisinde bulunmasıdır. Soğuk ve sıcak okyanus akıntılarının dairesel bir biçimde dönmesiyle oluşan bu dev girdap Nemo Noktası’na besin açısından zengin suların girmesini engellemektedir. İkinci bir neden ise Nemo Noktası’nın kara parçalarına çok uzakta bulunmasıdır. Bu nedenle söz konusu nokta, karadan gelebilecek ve deniz canlılarına besin oluşturabilecek organik maddeler açısından da fakir kalmıştır.
Buna rağmen Nemo Noktası’nda mikroplastikler[3] bulunmaktadır. Verilere göre bu noktada metreküp başına 26 mikroplastik parçacığı bulunmuştur. Her ne kadar Güney Çin Denizi ile kıyaslandığında (metreküp başına 357 mikroplastik parçacığı) bu rakam az gibi görünse de içerisinde canlı yaşamının neredeyse olmadığı ve kara parçalarına bu derece uzakta bulunan bir noktayı insanların kirletebilmeyi başarmış olması aslında korkutucudur.
Söz konusu nokta, Gorillaz adı verilen Britanyalı grubun 2010 yılında çıkan Plastic Beach adlı albümünde de yer almıştır. Elbette bir kurgu olan hikâyeye göre grup, eski yuvaları olan Kong Stüdyoları’nı 2008 yılında terk etmek zorunda kalınca Nemo Noktası üzerinde bulunan Plastik Plajı (Plastic Beach) adlı adaya yerleşirler. Bu ada, grubun “On Melancholy Hill” adlı şarkısının resmî klibinin sonunda görülmektedir:
[1] Pasifik Okyanusu’nun güneyinde bulunan bu noktaya en yakın olan üç kara parçası Ducie Adası, Motu Nui ve Maher Adası’dır. Bu üç kara parçası da çok küçük “adacıklar” olup, tur amaçlı ziyaretler dışında, bu adalar üzerinde kalıcı olarak yaşayan kimse yoktur.
[2] Bu ismin Jules Vernes’in “Denizler Altında Yirmi Bin Fersah” adlı eserinin karakterlerinden, insanları pek de sevmeyen, Kaptan Nemo’dan ilham alınarak bu noktaya verildiği söylenmektedir.
[3] Denize karışan plastikler zamanla doğada parçalanarak küçük parçalara ayrılırlar. Boyu 5 milimetreden daha kısa parçalara ayrılan küçük plastik parçalarına “mikropastik” denmektedir. Bu boy yaklaşık olarak bir susam tanesinin boyudur. Uzmanlara göre bu mikroplastikler çeşitli deniz canlıları ve kuşlar tarafından yutulmaktadırlar ve bu hayvanlara içten zarar vermektedirler. Bu nedenle mikroplastiklerin ekosistem için zararlı olduğu söylenmektedir.